Hafriyat kazı çalışmalarının yapılması ve ortaya çıkan moloz ve malzemelerin çalışmanın gerçekleştirildiği alandan alınıp nakliye edilmesini ardından da müsaade edilen alanlara boşaltılmasını kapsayan iş faaliyetleridir. Büyük bir çoğunluk tarafından sadece moloz dökümü işlemi olduğu sanılsa da kazı çalışmaları ve sonrasındaki işlerin bütününü kapsar.
Hafriyat İşlerinde Hangi Makineler Kullanılır?
Kapsamlı bir iş olmasından dolayı hafriyat işlerinin aşamalarına göre farklı iş araçları kullanılmaktadır. Hafriyat işlerinde kullanılan araç ve iş makineleri görevlerine göre sıralanır.
Delici makineler hafriyatın gerçekleşeceği alanda bulunan sert kayaların delinmesinde kullanılır.
Kazının gerçekleşecek alan sert bir zemindeyse Skreyper iş makineleriyle söz konusu alan gevşetilir. Skreyper zemin gevşetme işleminin yanı sıra kazıda ve hafriyat taşınmasında da kullanılır.
İşlerin daha hızlı ve daha nizami bir şekilde gerçekleştirilmesi ekskavatör adlı makine aracılığıyla gerçekleşmektedir. Yapılacak olan çalışmanın gereksinimlerine göre farklı ekskavatör çeşitlerinden biri tercih edilir. Küçük ölçekli işlemlerinden büyük maden ocakları kazılmasına kadar her türlü hafriyat işleminde kullanılabilecek çeşitleri bulunmaktadır. Kazı işleminin ardından yükleme ve kaldırma işlemlerinde de büyük kolaylık sağlar.
Kazım ve yükleme işlemi Loder adı verilen araç ile gerçekleşir. Bu araçlar çalışılan alana göre lastik tekerli ya da paletli olarak tercih edilmektedir.
Kazıdan çıkan malzeme ve molozları taşımak için damperli kamyonlar kullanılır. Döküm sahasında boşaltma işlemi de yine bu araçlar ile gerçekleşir.
Açılan yolların son düzeltme işlemi greyder ile gerçekleşir. Greyder her taşıdığı 3-4 metre boyutlarındaki bıçak sayesinde malzemeleri istediği yöne dağıtabilme kabiliyetine sahip bir iş makinesidir.
Bu makinelerin yanı sıra yığılan toprağı sıkıştırma amacıyla da çeşitli silindir makineleri hafriyat işlerinde kullanılmaktadır.
Hafriyat İşlerinde Hangi Güvenlik Önlemleri Alınmalıdır?
İnşaat alanı hata kabul etmeyen ve gerekli önlemlerin alınmaması halinde ciddi sonuçların ortaya çıktığı tehlikeli çalışma alanları arasındadır. Bu sebeple alınması gereken tüm önlemlerin istisnası olmadan alınması işçi sağlığı açısından hayati derecede önemlidir.
Hafriyat işlemlerinde alınması gereken güvenlik önlemleri çalışma öncesinde yapılması gereken zemin etüdü ile başlar. Ardından alınması gereken güvenlik önlemleri şunlardır;
- Kazının çökme tehlikesine karşı kenarlara şev verilmelidir ve bu şevler kuvvetlendirilerek iksa yapılmalıdır
- Kazı sahasına giriş çıkışlar güvenlik tedbiri altında olmalıdır. Bu alanlara güvenli yollar yapılmalı ve el merdiveni bulundurulmalıdır. İnip çıkarken güvenli destekler kullanılmalıdır.
- Stok alanı sahaya yakın olmalı ve etrafı bariyer ile çevrili olmalıdır.
- Sahada çalışan kişisel koruyucu donanımlarını eksiksiz olarak kullanmalıdır.
- Kazılarda saha kenarları bariyer ve bant ile çevrili olmalıdır.
- Giriş çıkış kontrol altında gerçekleşmelidir.
- Çalışma alanına araç yaklaşılması engellenmelidir.
- Operatörler kullandıkları iş makinelerine yönelik gerekli eğitimi tamamlamış ve gerekli sertifikalara sahip olmalıdır.
- Rampada yalnızca bir araç bulunmalıdır.
- İş makinelerinde insanların taşınmasına müsaade edilmemelidir.
- İş makinelerinin gerekli bakımları gerçekleştirilmiş ve ikaz sistemleri sorunsuz çalışır durumda olmalıdır.
- İş makinelerinin yakıt ikmalleri esnasında ateş yakılmamalıdır.
- Alanın yakınındaki binaları güvence altına almak için gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.
- Yer altı kabloların tespiti işlem öncesinde gerçekleştirilmelidir. Yer altı kablolarının zarar görmemesi adına tedbirler alınmalıdır.
- Alanda bulunabilecek çeşitli zehir kemirgen ve sürüngenlere karşı gerekli önlemler alınmalıdır. Bununla birlikte revirde de olası problemlere karşı gerekli müdahaleleri gerçekleştirebilecek ilaç ve diğer medikal ürünler bulundurulmalıdır.
Hafriyat Kelimesinin Doğru Yazımı
Hafriyat kelimesinin doğru yazımı 3. Sıradaki f harfinin 4. Sıradaki r harfinden önce yazılmasıyla elde edilir. Arapça kökenli olmakla birlikte sıklıkla yanlış yazılan ve karıştırılan bir kelimedir. Yazımının yanı sıra telaffuzunda da yanlışlıklarla sık karşılaşılmaktadır.
Doğru yazımı: Hafriyat ,Yanlış yazımları: Harfiyat , Harfiyet, Hafriyet, Hafrayat
Bu yazımızdan sonra sunta nedir? başlıklı konumuzu okuyabilirsiniz.